κοιμάω, ион. κοιμέω (fut. κοιμήσω — дор. κοιμάσω; med.: praes. ион. 3_л. pl. κοιμέονται; pass.: aor. ἐκοιμήθην — дор. ἐκοιμάθην с ᾱ, pf. κεκοίμημαι)
1) укладывать спать (τινα Hom.); pass. ложиться спать (κοιμήσαντο καὶ ὕπνου δῶρον ἕλοντο, sc. οἱ Ἀχαιοί Hom.); pass. засыпа́ть, aor. заснуть или спать (χάλκεον ὕπνον Hom.; βαθύν или ὕπνον βαθύν Luc.): ὑπαίθριος κοιμώμενος Plat. спящий под открытым небом;
2) усыплять (τινα ὕπνῳ Hom.);
3) смежать сном (ὄσσε τινός Hom.);
4) смежать, смыкать (βλέφαρα ὕπνῳ Aesch.);
5) pass. (о карауле) бодрствовать (περὶ τὰ ἀρχεῖα σὺν τοῖς ὅπλοις Xen.): φρουρὰν κοιμώμενος Aesch. неся стражу;
6) успокаивать, унимать (ἀνέμους, κύματα, ὀδύνας Hom.): ~ τὸ ἕλκος Soph. успокаивать боль от раны; ~ στόμα Aesch. замолчать;
7) умерять, смягчать (μένος Aesch.; τὸ ἐπιθυμητικόν Plat.);
8) гасить, тушить (φλόγα Aesch.);
9) pass. умирать: ὁ ποντισθεὶς Μυρτίλος ἐκοιμάθη Soph. брошенный в море, Миртил погиб; οἱ κοιμηθέντες и οἱ κεκοιμημένοι NT почившие, усопшие.